Bệnh thương hàn ở gà tưởng chừng đơn giản nhưng lại là căn bệnh quái ác truyền nhiễm cấp tính vô cùng nguy hiểm.
QH88 cảm thấy đây chính là nỗi ám ảnh lớn nhất của rất nhiều trang trại chăn nuôi gà số lượng lớn, chúng gây ảnh hưởng đến nguồn kinh tế và năng suất thu hoạch đáng kể.
Nguyên nhân gây ra bệnh thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn ở gà (bệnh Salmonellosis trên gà) là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do loại vi khuẩn mang tên Salmonella gallinarum pullorum gây nên.
Đây đích thực là căn bệnh có tốc độ lây lan nhanh chóng, dễ dàng gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi, ảnh hưởng kinh tế khá lớn.
Chúng tôi hôm nay sẽ chia sẻ chi tiết về nguyên nhân gây ra bệnh, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và cách phòng trị dứt điểm căn bệnh thương hàn ở gà nguy hiểm này.
Lứa tuổi mắc bệnh thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn ở gà sẽ xuất hiện ở mọi lứa tuổi, kể từ khi gà mới nở, cho đến gà được vài tuần tuổi đến khi gà trưởng thành.
Bệnh này xảy ra ở thể cấp tính thương thấy nhiều ở gà con và thể mạn tính ở gà lớn.
Bệnh thương hàn chính xác được phát hiện lần đầu tiên tại Anh vào năm 1891 nhưng đến nay bệnh đã được tìm thấy ở rất nhiều các nước chăn nuôi gà trên thế giới.
Nguyên nhân chính gây bệnh thương hàn ở gà
Nguyên nhân chính khiến gà mắc phải bệnh thương hàn là do loại vi khuẩn chủng Salmonella gallinarum pullorum gây ra.
Vi khuẩn này đã được tìm thấy ở cả động vật máu lạnh và động vật máu nóng, thậm chí nhiều hơn là chúng có cả trong môi trường sinh hoạt hằng ngày.
Trong môi trường thiên nhiên gà, gà tây, hay gà sao mẫn cảm với bệnh, các loài thủy cầm hoặc các loài chim hoang đều có thể mang đến mầm bệnh nhưng biểu hiện bệnh lại không xuất hiện.
- Ở gà con mang bệnh vi khuẩn có trong máu, ở phủ tạng, hay tủy xương, hoặc túi lòng đỏ chưa tiêu.
- Ở gà lớn xuất hiện mầm bệnh có trong buồng trứng, hoặc dịch hoàn, các cơ quan có biểu hiện bệnh tích.
Triệu chứng bệnh thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn có thời gian ủ bệnh tầm khoảng từ 3 – 4 ngày, ban đầu ở thể cấp tính có tỷ lệ chết cao, từ 70 – 100%.
Tùy thuộc vào từng lứa tuổi của gà mắc bệnh và lượng vi khuẩn mà bệnh thương hàn ở gà sẽ có các triệu chứng khác nhau, như:
- Triệu chứng xuất hiện ở gà con
- Trong quá trình ấp trứng, nếu theo dõi kỹ bạn có thể phát hiện đàn gà bị bệnh hay không:
+> Vào cuối ngày 18, khi chuyển gà từ máy ấp sang máy nở, dấu hiệu đầu tiên nhận biết là gà mổ mỏ nhưng phôi chết khá nhiều.
+> Nếu phôi không chết thì sẽ vô cùng yếu ớt, còi cọc.
+> Vào cuối ngày 21, gà con chết do thể trạng quá yếu không thể đạp vỡ vỏ chui ra được.
- Gà có tình trạng tiêu chảy, phân trắng xuất hiện chất nhầy
- Quan sát thận trọng sẽ thấy phân dính vào phần hậu môn, vón cục
- Tỷ lệ chết cao ở hai thời kỳ này thường:
+> Thời kỳ đầu: Từ ngày thứ 5 – 7 sau khi nở, gà con chết dần do nở từ trứng bị nhiễm bệnh.
+> Thời kỳ hai: Cuối tuần thứ 2 (ngày thứ 13 – 15), gà con chết bất ngờ do bị nhiễm bệnh từ máy ấp
- Triệu chứng xuất hiện ở gà trưởng thành
- Thường gặp nhất chính là giai đoạn mắc bệnh ở thể ẩn tính.
- Gà bệnh thường có triệu chứng tiêu chảy phân loãng màu xanh, khát nước, mào gà nhợt nhạt.
- Gà mái khi bị bệnh xoang bụng sẽ tích nước do viêm buồng trứng và viêm phúc mạc, sau đó bụng gà trễ xuống đứng dáng đứng “chim cánh cụt”.
- Gà bắt đầu ốm yếu, giảm ăn, và sụt cân rõ rệt
- Với gà đẻ, tỷ lệ đẻ sẽ giảm đáng kể.
Bệnh tích thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn ở gà khi mổ bạn sẽ dễ dàng thấy các bệnh tích sau:
1. Gà con
- Túi lòng đỏ sẽ không tiêu có mùi hôi khắm khó chịu, trong có chứa chất nhầy màu trắng
- Phần gan và lá lách sưng to, xuất hiện rất nhiều điểm hoại tử có màu trắng lấm tấm
- Quan sát kĩ sẽ thấy thận gà sưng có huyết đỏ, phổi tim và thành dạ dày có nhiều điểm đốm trắng xám nhạt
- Khi mổ gà sẽ thấy rõ phần màng ngoài bao quanh tim chứa nhiều dịch rỉ vàng
- Ruột xuất hiện biểu hiện viêm với các mảng trắng trên niêm mạc ruột
2. Gà trưởng thành
- Gan gà xuất hiện tình trạng sưng, hoại tử, màu trắng xám
- Xác chết gầy
- Tim gà có u, hoại tử, xoang bao tim tích nước có fibrin
- Ruột viêm hoại tử và loét thành từng vệt trên niêm mạc
3. Gà mái đẻ trứng
- Phần ống dẫn trứng và buồng trứng bị sưng viêm
- Nang trứng gà sẽ méo mó dị hình
- Gà trống thường bị bệnh thì chủ yếu là biểu hiện viêm dịch hoàn
Con đường lây lan căn bệnh thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn ở gà sẽ lây theo hai đường chính là lây lan gián tiếp do gà mang bệnh khi bài thải ra ngoài môi trường vào thức ăn, hay nước uống, và chất độn chuồng sau đó rồi lây lan cho gà khỏe hoặc lây trực tiếp qua trứng gà.
Lây trực tiếp qua trứng là con đường lây lan nguy hiểm nhất vì rất khó tổ chức phòng bệnh.
Chẩn đoán bệnh thương hàn
- Dựa theo các triệu chứng lâm sàng như: viêm ruột tiêu chảy, đẻ trứng non, dễ vỡ
- Phân lập ở vi khuẩn và nuôi cấy từ các mẫu bệnh phẩm.
- Các phản ứng ngưng kết (như HA, AGID).
- Phản ứng hệ miễn dịch huỳnh quang gián tiếp.
- Sử dụng gấp phương pháp PCR với máy POCKIT iiPCR để chẩn đoán trong vòng 1 – 2 giờ vàng đầu để thu được kết quả chính xác nhất.
Phòng bệnh thương hàn
- Muốn phòng được bệnh đạt kết quả tốt nhất thì bạn phải bắt đầu từ khâu ấp trứng, trứng ấp phải được lựa chọn và nhập từ những cơ sở không có bệnh.
- Khi phát hiện bệnh phải cách ly gấp những con ốm, về nguyên tắc đúng đắn phải tiêu diệt toàn đàn. Tiếp đến cần xử lý phân gà, rác và các chất độn chuồng.
- Sát trùng kỹ lưỡng chuồng trại, chú ý đến mật độ nuôi so với không gian hợp lý.
- Dùng dung dịch formol để xông lò ấp trứng nhằm tiêu diệt mầm bệnh
- Thường xuyên kiểm tra vệ sinh máng ăn, và máng nước, cần bổ sung các nguyên tố vi lượng, các chất vitamin để tăng sức đề kháng cho gà
Phác đồ điều trị bệnh thương hàn ở gà
Khi gà vô tình mắc bệnh thương hàn, công tác điều trị thường sẽ để ít mang lại hiệu quả, việc điều trị nhằm có ý nghĩa làm giảm tổn thất kinh tế cho trang trại.
1. Điều trị bệnh
- Trộn hỗn hợp Tetracyclin hoặc Oxytetracycline vào thức ăn, tỷ lệ trộn 1 – 2g với 10kg thức ăn, cho ăn từ 5 – 7 ngày Streptomycin: Tiêm bắp hoặc dưới da liều lượng 50 – l00 mg/kg so thể trọng
- Hòa dung dịch B complex vào nước uống gà: 50ml pha với 3l nước cho tầm khoảng 100 con gà uống.
2. Trợ sức và nâng cao thể trạng gà
- Ngoài việc bạn sử dụng thuốc trị bệnh thương hàn gà, bạn cần đảm bảo bổ sung thêm các chất điện giải, các chất vitamin, men tiêu hóa, và khoáng chất cần thiết để tăng cường sức khỏe cho gà nuôi.
Bệnh thương hàn ở gà là căn bệnh diễn biến rất phức tạp, có tỷ lệ chết lên đến 100% nếu không khắc phục hậu quả kịp thời.
Vì thế, chúng tôi khuyến khích người nuôi nên định kỳ thực hiện xét nghiệm tổng quát bệnh, chẩn đoán và sàng lọc những con gà bị nhiễm bệnh, từ đó cách ly chúng và có các biện pháp phòng trị hiệu quả nhất.
Nếu ở trong trường hợp dịch bệnh đã lan rộng khắp trang trại thì bạn cần sự tư vấn từ cơ sở thú y chuyên nghiệp gần nhất, hoặc tiêu hủy gấp khi cần để tránh lây lan nguồn dịch sang các vùng lân cận.
Tổng kết
Hy vọng qua bài viết Bệnh Thương Hàn Ở Gà – Bệnh Truyền Nhiễm Cấp Tính Nguy Hiểm, sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về căn bệnh quái ác này, để có biện pháp phòng tránh hiệu quả nhất.
Nếu bạn đang cố bất kỳ thắc mắc gì hãy để lại dưới cmt để admin hỗ trợ bạn nhé!