Nếu như mọi người từng chơi qua trò chơi cờ tướng, thì chắc chắn đối với cờ úp sẽ không quá khó khăn đâu nhé. Cách chơi cờ úp hay hoặc cơ bản cũng sẽ khá tương tự như cờ tướng, nhưng sẽ có đôi chút biến tấu khác nhau.
Để có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn cũng như nguồn gốc của cờ úp, cùng với các mẹo chơi và chiến thuật hay từ các cao thủ hàng đầu. Hãy cùng QH88 đi ngay vào bài viết bên dưới đây nhé.
Những điều cần biết trong cách đánh cờ úp hay
Trước tiên, để có thể biết được cách chơi cờ úp hay, thì mọi người cần phải tìm hiểu đôi nét về trò chơi này. Bởi vì những thông tin cơ bản nhất, mới chính là nền tảng để giúp bạn xây dựng được chiến thuật và lối chơi cá nhân trở nên hay hơn so với nhiều đối thủ khác.
Cờ úp được hiểu là gì?
Cờ úp hay còn được nhiều người chơi biết đến là cờ Triều Châu, có nguồn gốc ban đầu ngay tại Hồng Kông, Trung Quốc. Vào năm 2000, đã xuất hiện giải cờ úp đầu tiên trên Thế giới và được tổ chức ngay tại Hồng Kông. Bắt đầu từ những năm 90 Cờ úp dần dần được chơi, và trở nên phổ biến hơn ở Sài Gòn và sau đó đã lan ra những tỉnh thành khác trên cả nước chúng ta.
Cách chơi cờ úp hay được xây dựng trên nền tảng cách chơi cơ bản nhất, khi người chơi chỉ cần úp hết những quân cờ khác (trừ quân Tướng) và xáo trộn một cách ngẫu nhiên. Những nước đi của các quân trên bàn cờ sẽ tương ứng với vị trí mà nó đang đứng trên đó. Sau nước đi đó, thì phải lật quân cờ đó lên, những nước đi sau thì sẽ đi theo đúng như bước nhảy của quân đó.
Một bộ cờ úp sẽ gồm có những gì?
Trước khi bắt đầu tìm hiểu cách chơi cơ bản, hay cách chơi cờ úp hay từ nhiều cao thủ hàng đầu. Thì chúng ta cũng nên biết trong một bộ cờ úp sẽ gồm có những gì, để có thể nắm rõ luật chơi hơn.
Mỗi ván cờ úp cần phải có đầy đủ 32 quân, mỗi bên sẽ được chia điều có tổng cộng 16 quân Đỏ kèm với 16 quân Đen, gồm 7 loại quân chính (bao gồm Tướng, Sĩ, Tượng, Xe, Pháo, Mã và Tốt). Trước khi bắt đầu, những quân cờ sẽ phải tiến hành úp xuống và phải đảo một cách ngẫu nhiên trước khi bắt đầu, ngoại trừ quân Tướng ra thôi nhé.
Những quân cờ chính có trong cách chơi cờ úp hay hoặc cơ bản sẽ gồm:
- Tướng: chính là quân duy nhật được quyền lộ mặt, mỗi nước đi của nó chỉ được đi đúng 1 ô vuông ngang hoặc dọc và bắt buộc không được đi ra khỏi phạm vi “Cung Tướng” (Cung Tướng được hiểu là gồm 4 hình vuông nhỏ được gạch thêm 2 đường chéo). Hai tướng sẽ không được phép chạm mặt nhau (lộ tướng), nếu chạm mặt thì bên vừa đi quân tướng đó sẽ bị tính thua
- Sĩ: là quân chỉ đi theo đường chéo từng ô một và vẫn có thể vượt qua sông để ăn được Tướng của mọi đối thủ
- Tượng: là quân cờ chỉ được đi chéo 2 ô mỗi nước, có thể ngang hoặc dọc. Nước đi của quân tượng sẽ không còn hợp lệ khi xuất hiện một quân cờ nằm chặn ở ngay giữa đường đi. Cũng khá giống với quân Sĩ, Tượng vẫn được phép sang sông chiến đấu. Tùy vào vị trí lúc lộ mặt, mà Tượng được chia ra 2 loại: Tượng được dùng để chiếu tướng và Tượng được dùng để khóa tướng
- Xe: đây chính là quân được phép đi ngang hoặc dọc một cách tùy thích trên bàn cờ miễn sao không có quân cờ nào cản trở nó trên đường đi. Có lẽ vì sở hữu lối đi hiên ngang này mà quân Xe được nhiều người coi là quân cờ mạnh nhất
- Pháo: quân cờ này cũng có cách di chuyển khá giống như Xe là có thể đi ngang hoặc dọc miễn sao không có bất kỳ quân cờ nào cản trở nó. Một điểm đặc biệt ở quân Pháo chính là khi muốn người chơi muốn ăn một quân cờ bắt buộc giữa quân Pháo và quân cờ mà Pháo muốn ăn phải có thêm 1 quân cờ khác đứng trước mặt nó. Pháo được xem là quân cờ khá mạnh trong cách chơi cờ úp hay trong giai đoạn trung cuộc
- Mã: chính là quân cờ được quyền đi ngang 2 ô và dọc một ô (hoặc có thể đi dọc 2 ô và đi ngang trong một ô). Nếu như có quân cờ khác gần ngay cạnh đường đi thì Mã không thể nào đi được nước đi đó đâu nhé
- Tốt: quân cờ này chỉ được đi mỗi nước một ô. Nếu như quân Tốt chưa qua được sông thì chỉ được phép đi thẳng, không được phép đi lùi. Nhưng khi đã vượt qua sông thì quân cờ này hoàn toàn có thể đi ngang hoặc đi thẳng tiến, nhưng mỗi nước đi cũng chỉ là một ô
Bàn chơi và cách xếp cờ úp
Khi đã nắm được những quân cờ, thì bàn chơi và cách xếp những quân cờ đó lên bàn cờ là yếu tố bắt buộc phải nắm rõ được. Bởi vì nếu không nắm rõ được, thì bạn không thể hiểu được cách chơi cờ úp hay đâu.
Bàn cờ úp được chơi ngay trên chính bàn cờ Tướng sẽ bao gồm 9 hàng dọc và 10 hàng ngang lần lượt cắt nhau để tạo thành 90 điểm. Trên bàn cờ sẽ có hai vị trí đặc biệt chính là “Sông” và khu “Cung Tướng”:
- Sông: được hiểu là 1 khoảng trống nằm ngang và chia cắt hai bên bàn cờ thành hai phần bằng nhau
- Cung Tướng: mỗi bên bàn cờ sẽ luôn có 1 khu Cung Tướng được hợp thành từ 4 hình vuông, trong 4 ô vuông này phải vẽ hai đường chéo theo hình chữ X. Cung Tướng thường sẽ nằm ngay ở vị trí trung tâm phía dưới cùng hướng về phía người chơi
Còn về cách xếp các quân cờ cũng sẽ theo những quy định bắt buộc. Những quân cờ bắt buộc phải lật úp xuống và xếp một cách ngẫu nhiên theo đúng như cách xếp trên bàn Cờ Tướng ngoại trừ 2 quân Tướng thì người chơi phải lật ngửa. Cách xếp đúng luật sẽ như sau:
- Hàng cuối nằm ở phía phía người chơi (hay còn gọi là tuyến đáy) sẽ được đặt tổng cộng 9 quân cờ (1 quân tướng ở ngay giữa mỗi bên sẽ được đặt 4 quân cờ úp – vị trí này được tính là quân Sĩ)
- Hàng thứ 3 trên bàn cờ (hay còn biết là tuyến Pháo) chính là nơi dùng để đặt 2 quân cờ – vị trí quân cờ ở đây được tính là quân Pháo
- Hàng thứ 4 trên bàn cờ (hay còn được gọi là tuyến Tốt) chính là nơi dùng để đặt 5 quân cờ và mỗi quân phải cách nhau đúng 1 ô vuông
Cách chơi cờ úp cơ bản nhất nên biết
Về cách chơi cơ bản hay cách chơi cờ úp hay đều có mục tiêu chính là giành chiến thắng giữa hai đối thủ. Để trở thành người thắng cuộc, thì mỗi người chơi phải tìm được cách ăn quân cờ Tướng của đối thủ.
Khi bắt đầu trò chơi, mỗi người tham gia sẽ được chia 16 quân (Đỏ hay Đen là do sở thích của mỗi người). Người chơi tiến hành sắp xếp bàn cờ theo đúng như quy định ban đầu đã được hướng dẫn bên trên. Hai bên sẽ tiến hành tìm ra người chơi được quyền đi trước.
Người chơi nào được đi trước thì tiến hành di chuyển 1 quân cờ mà mình thích. Ở nước đi đầu tiên này, những quân cờ đang úp phải di chuyển đúng theo vị trí mà nó đang chiếm giữ đó.
Sau khi đã đi một quân cờ nào bất kỳ, thì quân đó sẽ phải lật ngửa lên để xem quân đó là quân nào trong bộ cờ. Từ lúc đó cho đến cuối trận, quân này bắt buộc phải di chuyển theo đúng như luật di chuyển vốn có của nó từ trước đó.
Trong cách chơi cờ úp hay hoặc cách chơi cơ bản, chúng ta đều sẽ gặp những trường hợp ngoại lệ. Thông thường thì những trường hợp đó sẽ như sau:
- Đối với quân Sĩ thì không bị giới hạn trong khu vực cấm cung mà nó hoàn toàn có thể đi khắp bàn cờ theo đúng như luật đi chéo của nó trước đó
- Đối với quân Tượng cũng sẽ không bị giới hạn ở bên phần lãnh thổ nhà mà vẫn có thể đi sang lãnh thổ của đối phương nếu như bạn lật nó lên
Những mẹo hay mà cao thủ cờ úp thường dùng
Khi đã nắm được một vài thông tin cần thiết, thì đây chính là lúc mà chúng ta tiến hành đi vào phần cách chơi cờ úp hay. Những mẹo bên dưới có thể phù hợp với các bạn nhưng cũng sẽ không có cách phù hợp, do đó người chơi cần phải lựa chọn thật hợp lý.
Ưu tiên chọn những quân cờ hàng Tốt
Đây là một cách chơi cờ úp hay mà nhiều cao thủ thường sử dụng, khi bạn nên mở quân ở hàng đầu tiên trước (tức là tiến hành mở 5 quân tốt giả), sau đó thì mới đến những hàng dưới.
Chú ý nên khống chế những quân cờ Úp đối phương (khống chế quân để không cho mở) là một kỹ thuật rất quan trọng, đặc biệt không tùy tiện ăn quân đang nằm ở vị trí đã bị “cấm” – hay còn biết là “quân chết”. Đây là nguyên tắc cơ bản nhất có thể giúp bạn triển khai thế cờ tốt hơn.
Đừng tùy tiện sử dụng Xe hay Pháo giả
Đối với nhiều cao thủ, đây cũng được xem là cách chơi cờ úp hay, vì 2 quân Xe giả nên dùng để phòng thủ, đa số chỉ nên sử dụng ở ngay giai đoạn khi cờ tàn hoặc trường hợp cấp bách.
Hai quân Pháo giả cũng tương tự như vậy, bạn không nên tùy tiện sử dụng ngay khi bắt đầu nếu như đã đến thời cơ để tấn công vì đôi pháo này cũng có tác dụng phòng thủ vô cùng chắc chắn.
Nên biết cách bảo vệ tất cả quân cờ
Sở hữu lối chơi khác khá nhiều so với cờ tướng, cách đánh cờ úp hay của các quân cờ như sĩ hoặc tượng sẽ có khả năng phòng thủ cũng như công phá mạnh. Bởi vậy nếu như người chơi mở quân nếu muốn tấn công nhanh nếu lật được ngay quân xe hoặc mã.
Chiến thuật binh 5 tấn 1
Đây là một cách chơi cờ úp hay mà nhiều cao thủ thường áp dụng. Tấn công trực diện vào quân tướng của đối phương, bằng cách mở ra xe pháo đánh thẳng trung lộ, nếu ra pháo thì có uy lực vô cùng, có thể dò để ăn quân xe đối thủ. Còn nếu mở ra sĩ hay tượng thì sẽ đều là Sĩ tượng chiến.
Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất của cách chơi này chính là cản đường hà, và ách tắc quân, ví dụ như bạn mở ra được quân Tốt thì sau bạn nên mở quân Xe ở ngay biên, nếu vô tình còn xe thì đã bị ngăn tầm hoạt động của 1 bên cánh.
Chiến thuật đánh táo bạo tìm chiến thắng
Đây cũng là một cách chơi cờ úp hay, mà nhiều cao thủ thường dùng là xô xát, lộn xộn, hay bỏ úp để tìm thế tấn công, kiểu chơi này được xem là bão tố, người chơi có thể thắng nhanh nhưng cũng có nguy cơ bị thua nhanh.
Lối đánh này đòi hỏi bạn phải có được chiến thuật tốt, cũng như đủ kinh nghiệm thì mới có thể chiến đấu được. Vì nếu như không có đủ kinh nghiệm thì rất dễ bị đối thủ hạ gục và bị thua một cách oan uổng.
Chiến thuật đánh cẩn trọng và quan sát
Đây là một cách đánh mà chỉ xuất hiện ở nhiều cao thủ hàng đầu, họ dựa vào nền tảng trung tàn thâm sâu rồi mới từ từ mở đều quân, lợi dụng những ưu thế nhỏ nhằm khuếch đại dần, bắt đầu kìm hãm, và không chế rồi mới tiến hàng “siết” đối thủ.
Những người chơi mà đạt đến trình độ này vô cùng coi trọng những quân cờ của đội của mình (quân ngửa và cả nắp úp), đặc biệt nhất chính là rất quý quý trọng quân Sĩ hoặc tượng.
Cách chơi cờ úp hay này không phải đơn giản, vì đòi hỏi bạn phải tập luyện thường xuyên. Cũng như phải có một chiến thuật cũng như tính sáng tạo đủ tốt để có thể tạo ra đột biến, kèm theo đó là phải kiềm chế được tâm lý của bản thân. Cũng như phải biết quý trọng tất cả các quân cờ cũng như hạn chế việc thí quân.
Tập trung cao độ vào trận đấu
Bạn nên ghi nhớ quân ngửa đã bị mất, nhằm có thể phân tích, cũng như tính toán. Cờ ưu thế thì người chơi nên tránh các nước cờ “Quay cục” của đối thủ. Mặc dù khả năng xuất hiện là rất thấp nhưng vẫn có khả năng bị thua ngay.
Cố gắng sáng tạo ra các chiến thuật tấn công hiệu quả (tấn công vào các điểm yếu như chỗ tốt nhân, hoặc ít quân bảo vệ hay không có Xe giả ), ngược lại nếu như có điểm yếu thì phải củng cố, tránh những nước đi nguy hiểm… Sự sáng tạo cũng chính là cách chơi cờ úp hay mà nhiều cao thủ khuyến khích nên dùng, nhằm tránh được việc bị đối thủ bắt bài.
Làm dấu trên những quân cờ
Nhiều người thường lầm tưởng rằng mình chơi bộ cờ mới mua thì sẽ sòng phẳng và công bằng, nhưng thực ra cách chơi cờ úp hay của một số cao thủ là “ma công” tức là đã làm dấu quân xe trước đó.
Làm dấu ngay trên nắp úp
Trong quá trình úp nắp sắp cờ thì có một số “tiểu ma đầu” hay dùng nước hoặc bụi bẩn trên bàn để làm dấu trực tiếp ngay trên nắp úp quân xe, còn “đại ma đầu” thì thường bóp méo sơ sơ hay dùng cách bấm điểm chỉ nắp úp, mấy chiêu này mình không khuyến khích mọi người thực hiện. Vì nó đòi hỏi sự luyện tập chăm chỉ cũng như không phải cải thiện được tâm lý trong quá trình chơi.
Biết cách giữ quân đổi cờ
Lợi dụng những thói quen chỉ đếm cờ khi tiến hành úp quân, thỉnh thoảng các “đại ma đầu” sẽ dùng chiêu đặt các quân xe úp ngay dưới mu bàn tay, đẩy hết toàn bộ quân cờ úp sang cho đối thủ và kéo hết toàn bộ cờ úp kia về phía mình, dĩ nhiên trong đó cũng có cả quân xe không rời khỏi mu bàn tay ban đầu.
Cách chơi cờ úp hay này thường chỉ dùng cho những người có khả năng, chứ đối với những tân binh mới chơi. Thì làm cách này khả năng bị phát hiện là vô cùng cao, và phải sẽ xảy ra nhiều mâu thuẫn giữa hai người chơi đấy nhé.
Tiến hành tráo đổi những quân cờ
Đây chính là một cách đòi hỏi người chơi đủ trình độ mới có thể dễ dàng thực hiện được. Vì một số cao thủ trước khi xuất trận thường sẽ thủ sẵn 1 quân chốt ngay trong người, khi đến lượt đi của đối thủ nắm cờ có màu giống với quân cờ “ma” thì úp ngay cho đối thủ 6 chốt 1 xe (tức là tráo đổi 1 quân xe của đối thủ thành một quân chốt).
Khi bắt đầu trận đấu, các “đại ma đầu” thường sẽ tranh thủ ăn các quân úp, và chỉ cần ăn được 1 quân úp chính là quân chốt thì nhanh chóng tráo chốt thành xe, như vậy đã coi như ăn được quân xe úp. Chiêu này thường chỉ lộ trong trường hợp đối thủ mở ra đến 6 chốt mà thôi, nhưng đối với các “đại ma đầu” thì rất khó để trường hợp này xảy ra.
Tổng kết cách chơi cờ úp hay
Với những thông tin chia sẻ bên trên, mình mong rằng mọi người đã có cho bản thân được cách chơi cờ úp hay phù hợp nhất cho bản thân của mình. Để từ đó, có thể tiến hành luyện tập thường xuyên nhằm nâng cao trình độ và có thể cải thiện được nhiều chiến thuật cá nhân. Chúc mọi người có thời gian chơi cờ vui vẻ!
